Żłobki i kluby dziecięce należą do tego rodzaju placówek, które zapewniają opiekę nad najmłodszymi dziećmi (do ukończenia 3 roku życia). W związku z tym opiekun dziecięcy musi posiadać kwalifikacje uprawniające go do pracy z takimi dziećmi. W niniejszym artykule dokonujemy analizy regulacji prawnych odnoszących się do wymaganych kwalifikacji opiekunów w żłobkach oraz klubach dziecięcych.

Podstawy prawne dotyczące kwalifikacji opiekuna dziecięcego

Wymogi jakie musi spełniać osoba zatrudniana na stanowisku opiekuna w żłobku lub klubie dziecięcym określa ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 204 z późn. zm.). Katalog kryteriów zawodowych został wymieniony w art. 16 i ma charakter zamknięty. Oznacza to, że osoba nie spełniająca warunków określonych w tym przepisie, nie może zostać opiekunem w żłobku lub klubie dziecięcym.

Kto może pełnić funkcję opiekuna w żłobku lub klubie dziecięcym?

Pierwsza i podstawowa grupa osób spełniających kryteria dające możliwość zatrudnienia na stanowisku opiekuna obejmuje:

1. Pielęgniarki i położne, tj. osoby, które posiadają prawo wykonywania tego zawodu potwierdzone przez okręgową radę pielęgniarek i położnych.

2. Opiekunki dziecięce – przy czym chodzi tu o osoby, które ukończyły szkołę kształcącą w zawodzie opiekunki dziecięcej i uzyskały dyplom potwierdzający kwalifikacje w tym zawodzie.

3. Nauczycieli wychowania przedszkolnego lub edukacji wczesnoszkolnej. I tak, kwalifikacje zawodowe w tym zakresie mają osoby, które posiadają:

• tytuł magistra kierunku nauczanego przedmiotu oraz przygotowanie pedagogiczne, lub
• tytuł magistra lub ukończone studia pierwszego stopnia w innej specjalności, jeżeli efekty kształcenia obejmują wiedzę z zakresu prowadzonych zajęć oraz przygotowanie pedagogiczne, lub
• tytuł magistra lub ukończone studia pierwszego stopnia w jakimkolwiek zawodzie, studia podyplomowe w kierunku nauczanego przedmiotu oraz przygotowanie pedagogiczne, lub
• ukończyły zakład kształcenia nauczycieli.

4. Pedagogów opiekuńczo-wychowawczych, pedagogów społeczno-wychowawczych, pedagogów wczesnej edukacji, terapeutów pedagogicznych, tj. osoby. które posiadają wykształcenie wyższe pedagogiczne oraz przygotowanie pedagogiczne, a także absolwenci szkół wyższych innych kierunków, jeżeli ukończyli studia podyplomowe w zakresie prowadzonych zajęć oraz mają przygotowanie pedagogiczne.

5. Absolwenci studiów lub studiów podyplomowych następujących kierunków:

• wczesne wspomaganie rozwoju,
• wspomaganie rozwoju dzieci w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej w żłobkach i przedszkolach,
• edukacja prorozwojowa
• pedagogika małego dziecka,
• psychologia dziecięca,
• psychologia dotycząca wspierania rozwoju oraz kształcenia bądź psychologia wychowawcza.

Brak wykształcenia pedagogicznego nie jest przeszkodą do pracy na stanowisku opiekuna

Kwalifikacje opiekuna w żłobku może uzyskać także osoba nieposiadająca wykształcenia pedagogicznego czy kierunkowego opisanego w poprzednim akapicie. W takim przypadki istnieje kilka opcji:

1. Pierwszą z nich jest posiadanie wykształcenia wyższego w jakimkolwiek kierunku, jeżeli jego program przewiduje tematy związane z opieką lub rozwojem małego dziecka. Dodatkowo konieczne pozostaje odbycie szkolenia w wymiarze 80 godzin w celu aktualizacji wiedzy.
2. W drugim wariancie kwalifikacje opiekuna w żłobku może uzyskać osoba posiadająca wykształcenie średnie lub średnie branżowe. Aby ubiegać się o stanowiska opiekuna, osoba taka powinna:

• posiadać co najmniej rok doświadczenia w pracy z dziećmi do lat 3 (np. jako niania) oraz odbyć szkolenie w wymiarze 80 godzin w celu aktualizacji wiedzy. Wymóg odbycia szkolenia dotyczy tylko osób, które nie pracowały z dziećmi w okresie 6 miesięcy przed podjęciem zatrudnienia, lub
• odbyć szkolenie w wymiarze 280 godzin dla opiekuna w żłobku lub klubie dziecięcym.

W każdej z wymienionych wyżej możliwości, opiekun dziecięcy powinien ponadto ukończyć szkolenie z pierwszej pomocy udzielanej dzieciom w okresie do 2 lat przed podjęciem zatrudnienia.

Wymóg niekaralności dla opiekuna

Opiekun dziecięcy przed przystąpieniem do pracy powinien przedstawić zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego. Zgodnie z ustawą, nie można zatrudnić do pracy z dziećmi w wieku do lat trzech osoby, która:

1. popełniła przestępstwo na tle seksualnym i figuruje w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym, lub
2. jest skazana prawomocnym wyrokiem sądu za popełnienie innego przestępstwa umyślnego.

Pozakwalifikacyjne wymogi opiekuna dziecięcego

Opiekun w żłobku lub klubie dziecięcym poza spełnieniem wymogów w zakresie kwalifikacji zawodowych oraz niekaralności powinien przejawiać odpowiednią postawę moralną. Ustawodawca wskazuje, że na stanowisko opiekuna dziecięcego zatrudnić można osobę, która:

• daje gwarancję należytego sprawowania opieki nad dziećmi,
• nigdy nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej, nie była jej ograniczona lub zawieszona władza rodzicielska,
• jeżeli ciąży na niej obowiązek alimentacyjny nie uchyla się od jego spełniania,
• nie została skazana za przestępstwo umyślne.

W praktyce zwykle spełnienie powyższych warunków „moralnych” sprowadza się do pisemnego oświadczenia kandydata na opiekuna o braku przeciwwskazań ustawowych do wykonywania zawodu opiekuna dziecięcego.

Wysokie kwalifikacje opiekuna gwarantują bezpieczeństwo najmłodszych

Zawód opiekuna w omawianych placówkach wymaga spełnienia określonych przez prawo kryteriów. Nie każdy może pełnić tę odpowiedzialną rolę. Wymagane kwalifikacje opiekunów stanowią zabezpieczenie, mające na celu zagwarantowanie, że każda osoba pracująca z najmłodszymi dziećmi posiada odpowiednie umiejętności, wiedzę oraz predyspozycje do zapewnienia najwyższej jakości opieki i wsparcia edukacyjnego. Czy opiekunowie w Twoim żłobku spełniają te kryteria? Jeśli masz wątpliwości lub chcesz to sprawdzić, zawsze możesz do nas napisać.

Napisz: