Od października rusza program „Aktywnie w żłobku”, który zapewnia rodzicom 1500 zł miesięcznie na opłacenie żłobka dla dziecka. Program ma na celu wsparcie rodziców, ale jest też szansą dla samorządów na pełne wykorzystanie przyznanych środków na cele związane z prowadzeniem placówki. W związku z tym niektóre żłobki już podniosły opłaty, aby dostosować je do dostępnego dofinansowania.

W artykule omówimy, o ile wzrosły opłaty za żłobki, jakie jest stanowisko rządu w sprawie tych podwyżek oraz czy zwiększenie czesnego może stanowić problem.

Rady Miejskiej w Koszalinie ustaliła wysokość czesnego. Kwota wzbudza kontrowersje

Niedawno w Koszalinie Rada Miejska podjęła uchwałę, która trzykrotnie podniosła czesne za żłobek. Według ustaleń opłata podstawowa miała wzrosnąć z 580 zł do 1750 zł. Zmiana ta jest związana z programem „Aktywnie w żłobku”, który oferuje rodzicom 1500 zł na opłacenie opieki nad dzieckiem w żłobku.

Po zmianach rodzice musieliby dodatkowo zapłacić:

• 250 zł opłaty stałej,
• 210 zł dopłaty za wyżywienie.

Łącznie oznacza to 460 zł dodatkowych kosztów dla rodziców. Przed wprowadzeniem tych zmian było to 390 zł, a całkowity koszt wynosił 790 zł, z czego 400 zł pokrywało państwo.

Zmiana ta budzi wątpliwości, czy jest ona korzystna dla rodziców. Dodatkowo, na horyzoncie pojawia się możliwość wzrostu stawki za wyżywienie z 10 zł na 15 zł dziennie, choć stara stawka ma obowiązywać przynajmniej do końca 2024 roku.

Czy wszędzie szykują się podwyżki?

Należy być przygotowanym na podwyżki czesnego za żłobek, ale warto zaznaczyć, że nie będą one jednakowe wszędzie. Stanowiska w tej sprawie są bardzo różnorodne. Na przykład w Katowicach opłata za żłobek dotychczas wynosiła od 150 zł do 400 zł, w zależności od dochodów rodziny – rodziny o niższych dochodach płaciły mniej, a te z wyższymi dochodami więcej. Katowice przedstawiły do konsultacji z organizacjami pozarządowymi projekt uchwały dotyczącej korekty opłaty za pobyt dziecka w Żłobku Miejskim. W projekcie przewidziano opłatę w wysokości 1000 zł miesięcznie za opiekę do 10 godzin dziennie, która będzie mogła być pokryta z programu „Aktywnie w żłobku”.

Jednak nie wszystkie samorządy planują podwyżki czesnego. Na przykład w Wałbrzychu i Ciechanowie wykluczono taką możliwość. Niemniej jednak regularne wzrosty kosztów utrzymania mogą w przyszłości zmusić samorządy do podniesienia opłat, co uderzy po kieszeni rodziców. Jeśli podwyżki będą konieczne, najrozsądniejszym rozwiązaniem wydaje się podniesienie cen o poziom inflacji.

Reakcja Ministerstwa na podwyżki czesnego

Na sytuację w Koszalinie zareagowała wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej, Aleksandra Gajewska. Spotkała się z prezydentem Koszalina, aby omówić kwestię miejskich żłobków. Po rozmowach ogłoszono, że opłata za żłobek zostanie ustalona na poziomie 1500 zł, co w pełni pokryje świadczenie „Aktywnie w żłobku”. Maksymalna dzienna stawka żywieniowa pozostanie na ustalonym poziomie 15 zł, jednak do końca roku rodzice będą płacić 10 zł dziennie.

„Stworzyliśmy program Aktywny rodzic, aby rodzice małych dzieci mogli nie martwić się o to, jak zorganizować opiekę, ponieważ stać ich na nią” – powiedziała w Koszalinie wiceminister Gajewska.

Podkreśliła również, że rząd pracuje nad projektami na przyszły rok, aby wesprzeć samorządy, które potrzebują dodatkowych środków. Można więc liczyć na poprawę sytuacji finansowej samorządów, co powinno przełożyć się na lepsze warunki opieki nad dziećmi. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej sugeruje, aby przy ustalaniu opłat kierować się art. 15 ust. 4 i art. 84 ustawy o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka – „Aktywny rodzic, które zawierają zapis o tym, ile maksymalnie może wynosić czesne, aby móc skorzystać z programu:

Świadczenie „aktywnie w żłobku” przysługuje, jeżeli wysokość miesięcznej opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna nie jest wyższa niż koszt pobytu dziecka w żłobku, lub klubie dziecięcym, lub u dziennego opiekuna rozumiany jako 120 % uśrednionych miesięcznych wydatków ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego na zapewnienie jednemu dziecku opieki odpowiednio w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna obliczanych na podstawie informacji, o których mowa w art. 64 ust. 4 pkt 6 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.

Art. 15 ust. 4

Art. 84. Wysokość kosztu, o którym mowa w art. 15 ust. 4, na okres od dnia 1 października 2024 r. do dnia 31 marca 2025 r., wynosi 2200 zł.

Art. 84

Niepokoje związane z programem. Czy „Aktywnie w żłobku” przestanie obowiązywać, a wysokie czesne pozostanie?

Jeszcze przed wprowadzeniem programu „Aktywnie w żłobku”, koszty czesnego za miejsce w żłobku były znaczące, choć państwo wspierało rodziców, dopłacając 400 zł, co często pokrywało dużą część opłat. Wprowadzenie programu, który oferuje 1500 zł dofinansowania, skłoniło wiele placówek do wyraźnego podniesienia czesnego, aby w pełni wykorzystać te środki. W efekcie, ceny za miejsce w żłobku osiągnęły horrendalne poziomy, a rodzice muszą dodatkowo pokrywać koszty wyżywienia, co sprawia, że łączny koszt może sięgać blisko 2000 zł miesięcznie. Rodzice obawiają się, że jeśli program „Aktywnie w żłobku” zostanie zlikwidowany, pozostaną sami z tak wysokimi opłatami, co może uczynić żłobki dostępne jedynie dla najzamożniejszych rodzin, a rodziny z klasy średniej będą miały poważne trudności z opłaceniem opieki nad dzieckiem.

Tym bardziej warto mieć nadzieję na właściwe wsparcie dla żłobków, aby otrzymywały je bezpośrednio od państwa, zamiast szukać innych sposobów na pokrycie kosztów, które mogłyby obciążyć rodziców.