1 października 2024 roku rozpoczął się nabór wniosków do programu „Aktywny rodzic”, który oferuje trzy formy wsparcia skierowane do rodziców dzieci w wieku od 12 do 35 miesięcy. Wnioski można składać do ZUS wyłącznie elektronicznie. Mimo ograniczenia, wynikającego z wybranej formy składania wniosków, program cieszy się dużą popularnością – do tej pory przyjęto już 331,1 tys. wniosków, co objęło ponad 336 tys. dzieci, jak wynika z najnowszych danych ZUS.

Które świadczenie jest najpopularniejsze? „Aktywnie w żłobku” przoduje

W pakiecie świadczeń „Aktywny rodzic” najwięcej wniosków dotyczy świadczenia „Aktywnie w żłobku”, o które złożono już 160,3 tys. wniosków, obejmujących 162,9 tys. dzieci. Jak przedstawia się sytuacja z pozostałymi formami wsparcia?

Jak złożyć wniosek?

Wnioski można składać wyłącznie elektronicznie, a dostępne kanały to:

• platforma PUE ZUS (eZUS),
• aplikacja mobilna mZUS,
• bankowość elektroniczna,
• portal Emp@tia Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Z danych ZUS wynika, że najczęściej wybieranym sposobem składania wniosków jest PUE ZUS – tą drogą wpłynęło 244,4 tys. wniosków, co stanowi 73,8% wszystkich zgłoszeń. Na drugim miejscu znajduje się bankowość elektroniczna, z której skorzystano w 53,9 tys. przypadków (16,3%), a następnie aplikacja mZUS (26,4 tys. wniosków, 8%) oraz portal Emp@tia (6,4 tys. wniosków, 1,9%).

Warunki skorzystania z programu. Przypominamy, kto może ubiegać się o świadczenie

Program „Aktywny rodzic” obejmuje trzy świadczenia, z różnymi założeniami i wymaganiami wobec rodziców. Każda forma wsparcia – „Aktywnie w żłobku”, „Aktywni rodzice w pracy” oraz „Aktywnie w domu” – skierowana jest do innych grup rodziców, w zależności od ich aktywności zawodowej i sposobu opieki nad dzieckiem. Wymogi uczestnictwa w programie są elastyczne, co pozwala rodzicom dopasować odpowiednie świadczenie do swojej sytuacji. W trakcie trwania programu istnieje jednak możliwość wielokrotnej zmiany formy wsparcia.

Aktywnie w żłobku

Świadczenie to zastępuje dotychczasowe dofinansowanie w wysokości do 400 zł do opłaty za pobyt w instytucjach opieki nad dziećmi do lat trzech. Wsparcie wynosi maksymalnie 1500 zł na dziecko, a w przypadku dzieci z niepełnosprawnością może wynieść do 1900 zł (jeśli dziecko posiada stosowne orzeczenie). Świadczenie nie pokrywa kosztów wyżywienia.

Aktywny rodzic

Świadczenie “Aktywni rodzice w pracy” ma charakter aktywizacyjny. Przysługuje ono w przypadku, kiedy oboje rodzice są aktywni zawodowo i z tytułu tejże aktywności podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu od podstawy, której łączna (czyli obydwojga rodziców) wysokość wyniesie nie mniej niż 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W ustawie określono także minimalny próg aktywności zawodowej dla każdego z rodziców – podstawa, od której opłacane są składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe każdego z nich, nie może być niższa niż 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę lub 30% w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą korzystających z preferencyjnego obniżenia składek. W przypadku rodzica samodzielnie wychowującego dziecko nie ma wymogu, aby wykazywał on aktywność zawodową drugiego z rodziców. Dotyczy go jednak wymóg aktywności zawodowej z podstawą składek emerytalnych i rentowych nie niższą niż 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Aktywnie w domu

Trzecie świadczenie działa na podobnych zasadach jak obecny rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO), ale z nowością – jest przyznawane także na pierwsze i jedyne dziecko. Wsparcie w wysokości 500 zł miesięcznie jest wypłacane przez dwa lata. Rodzice muszą zdecydować, czy chcą zachować prawo do rodzinnego kapitału opiekuńczego wypłacanego na drugie dziecko, czy też skorzystać z „Aktywnie w domu”.

Kiedy wypłata pierwszych środków?

Wypłaty świadczeń z programu „Aktywnie w żłobku” ruszą na przełomie listopada i grudnia 2024 roku. Co istotne, środki będą wypłacane z wyrównaniem od 1 października 2024 roku, co oznacza, że rodzice, którzy złożyli wnioski w październiku, otrzymają również środki za ten miesiąc przy pierwszej wypłacie.