W każdej chwili w Twojej szkole lub przedszkolu może pojawić się dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności. Co w takiej sytuacji należy zrobić? Jak postępować i w jaki sposób przygotować placówkę dla takich wychowanków? W artykule omawiamy, jak ważne jest posiadanie odpowiedniego wsparcia merytorycznego oraz właściwego wyposażenia dla dzieci z niepełnosprawnościami w niepublicznej placówce oświatowej.

Przyjrzymy się również, w jaki sposób prywatne przedszkola i szkoły mogą ubiegać się o dotację oświatową, aby zapewnić najlepsze warunki opieki i nauki wszystkim dzieciom, niezależnie od ich indywidualnych potrzeb.

Co to jest orzeczenie o niepełnosprawności?

Orzeczenie o niepełnosprawności stanowi oficjalny dokument potwierdzający, że dana osoba posiada określone trudności podczas codziennego funkcjonowania i jest osobą niepełnosprawną. Niepełnosprawność może wynikać z różnych przyczyn, takich jak zaburzenia rozwoju, choroby genetyczne, urazy czy choroby przewlekłe. W zależności od stopnia i rodzaju niepełnosprawności mogą zostać danej osobie przypisane różne kategorie takie jak: niepełnosprawność intelektualna, ruchowa, wzrokowa, słuchowa, autyzm, zaburzenia emocjonalno-behawioralne, czy też choroby przewlekłe.

Wyróżnia się trzy stopnie niepełnosprawności:

• Znaczny stopień niepełnosprawności,
• Umiarkowany stopień niepełnosprawności,
• Lekki stopień niepełnosprawności.

Niepełnosprawność wpływać może na wiele obszarów życia, w tym także na edukację. Dlatego tak istotne staje się wsparcie szkoły lub przedszkola i dostosowanie warunków nauczania oraz wychowania dla uczniów z orzeczeniem o niepełnosprawności.

W Polsce takie wsparcie reguluje ustawa o systemie oświaty oraz ochronie zdrowia psychicznego. Według tych przepisów, każde dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności ma prawo do indywidualnego nauczania i dostosowania pomieszczeń oraz pomocy dydaktycznej.

Dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności musi zostać przyjęte do placówki

W Polsce istnieje obowiązek zapewnienia równych szans w edukacji dla każdego dziecka, niezależnie od jego sprawności czy niepełnosprawności. Dlatego właściciele przedszkoli i szkół niepublicznych są zobowiązani do przyjęcia wychowanka z orzeczeniem o niepełnosprawności.

Taka zasada wynika z obowiązującej ustawy o systemie oświaty, która gwarantuje dziecku z orzeczeniem o niepełnosprawności prawo do nauki w szkole lub przedszkolu. Dlatego odmowa przyjęcia wychowanka z powodu jego niepełnosprawności stanowiłaby formą dyskryminacji.

Jak dostosować przedszkole do potrzeb dzieci z niepełnosprawnościami?

Dostosowanie pomieszczeń to ważna kwestia, ponieważ dzieci z niepełnosprawnościami często potrzebują specjalnych urządzeń i sprzętu, takich jak windy, podjazdy, specjalistyczne krzesła i ławki, dostosowanie łazienki czy też zaplecza rehabilitacyjnego. Właściwe wyposażenie placówki pozwala na zapewnienie dzieciom z niepełnosprawnościami warunków umożliwiających pełny rozwój oraz integrację z rówieśnikami.

Dlatego też, właściciele placówek oświaty powinni zadbać o to, aby miejsce spełniało wszystkie wymagania określone przez ustawę o systemie oświaty oraz było odpowiednio dostosowane do potrzeb dzieci z różnymi dysfunkcjami.

Przedszkola powinny prowadzić regularne przeglądy wyposażenia i pomieszczeń, aby na bieżąco reagować na potrzeby dzieci z niepełnosprawnościami. W ten sposób można zapewnić najlepszą opiekę i warunki do nauki dla wszystkich dzieci, niezależnie od ich indywidualnych potrzeb.

Dotacja na dziecko z orzeczeniem – jak ją uzyskać i na co zwrócić uwagę?

Placówki, które chcą otrzymać dotację oświatową na ucznia z orzeczeniem o niepełnosprawności muszą spełnić szereg wymagań wynikających z ustawy o systemie oświaty. Szkoły i przedszkola powinny posiadać odpowiednie wyposażenie oraz zaplecze do nauki i opieki nad dziećmi, w tym także nad dziećmi z niepełnosprawnościami. W placówce powinni zostać zatrudnieni nauczyciele specjaliści, którzy będą w stanie zapewnić dziecku z niepełnosprawnością właściwą opiekę, pomoc w nauce oraz rozwój umiejętności społecznych.

Dotacja przyznawana dla szkół i przedszkoli prywatnych na dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności może okazać się wyższa niż w przypadku placówek publicznych. Warto jednak pamiętać, że wysokość dotacji zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj oraz stopień niepełnosprawności dziecka oraz indywidualne potrzeby edukacyjne.

Zwykle także – właśnie ze względu na konieczność dostosowania warunków panujących w placówce i sposobu nauczania – dotacja taka jest znacznie wyższa, niż na dziecko nie posiadające niepełnosprawności.

Dotacja oświatowa na dziecko z orzeczeniem – terminy

Aby placówka otrzymała dotację oświatową na dziecko z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, musi przekazać informację o liczbie takich wychowanków w danym miesiącu w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, na który dotacja jest przewidziana.

Informacja ta jest przekazywana do właściwego organu samorządu terytorialnego, który jest odpowiedzialny za wypłacanie dotacji na rzecz placówek niepublicznych.

W przypadku braku przekazania informacji w wyznaczonym terminie, jednostka niepubliczna traci prawo do otrzymania dotacji oświatowej na danego ucznia.

Poza tym jednostka oświatowa ma obowiązek w ciągu 30 dni od otrzymania od rodziców orzeczenia o niepełnosprawności na dostosowania placówki do potrzeb takiego dziecka oraz przygotowania indywidualnego planu nauczania (tzw. indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, czyli IPET). W przypadku kiedy dziecko zacznie uczęszczać do szkoły lub przedszkola od nowego roku szkolnego, to taki plan należy stworzyć do 30 września.

Dotacja oświatowa ma charakter jednorazowego świadczenia. Oznacza to, że jest ona przyznawana na określony okres czasu i nie stanowi stałego źródła finansowania przedszkoli niepublicznych. Dlatego tak ważne pozostaje regularne przekazywanie informacji o liczbie dzieci posiadających orzeczenie oraz właściwe rozliczanie otrzymanych środków. Pozwala to na utrzymanie odpowiedniego poziomu funkcjonowania placówki oraz zapewnienie bezpieczeństwa i dobrej jakości opieki nad dziećmi.

Dobre praktyki w zakresie edukacji dzieci z niepełnosprawnościami

•   Indywidualne podejście do wychowana z niepełnosprawnością

Szkoły i przedszkola, które skutecznie radzą sobie z edukacją uczniów z niepełnosprawnościami, zazwyczaj stosują indywidualne podejście do każdego ucznia. Oznacza to, że nauczyciele i specjaliści pracujący z dziećmi z niepełnosprawnościami starają się poznać ich potrzeby edukacyjne oraz preferowane metody nauczania, aby móc dostosować program nauczania i metody pracy do indywidualnych potrzeb każdego ucznia/uczennicy.

•   Wsparcie psychologiczne

Tacy wychowankowie często wymagają wsparcia psychologicznego, aby móc radzić sobie z trudnościami wynikającymi z ich niepełnosprawności. Dlatego wiele szkół i przedszkoli zapewnia nauczycieli specjalistów do wsparcia psychologicznego, którzy pomagają dziecku znieść stres i przystosować się do wymagań edukacyjnych.

•   Dostępność pomieszczeń i sprzętu

Dostępność pomieszczeń i sprzętu pozostaje kwestią kluczową w przypadku dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.. Szkoły i przedszkola powinny zapewnić odpowiednie warunki, takie jak windy, rampy, podjazdy, łazienki dla dzieci niepełnosprawnych czy sprzęt specjalistyczny, np. komputery z programami dla niesłyszących.

• Współpraca z rodzicami lub opiekunami

Współpraca z rodzicami bądź opiekunami dziecka jest kluczowa dla skutecznej edukacji dzieci z niepełnosprawnościami. Szkoły i przedszkola powinny utrzymywać regularny kontakt z opiekunami i informować ich o postępach w nauce oraz potrzebach dziecka. Współpraca ta może przyczynić się do lepszego zrozumienia potrzeb dziecka i pomóc w opracowaniu strategii nauczania, która będzie odpowiadać jego indywidualnym potrzebom.

• Zachęcanie do integracji

Integracja dzieci z niepełnosprawnościami z ich rówieśnikami bez niepełnosprawności jest bardzo ważna dla ich rozwoju społecznego. Szkoły i przedszkola powinny organizować różnego rodzaju wydarzenia i aktywności, które pozwolą na integrację dzieci i stworzenie przyjaznego środowiska.