Niepubliczne szkoły i przedszkola odgrywają istotną rolę w systemie oświaty, wyręczając jednostki samorządu terytorialnego w zadaniach związanych z edukacją, jednocześnie zapewniając rodzicom alternatywę dla placówek publicznych. Organ prowadzący szkołę lub przedszkole stanowi podstawowy element struktury zarządzania placówkami oświatowymi.

To nad nim spoczywa odpowiedzialność za zarządzanie, koordynację i nadzór nad działalnością edukacyjną. Spełnia szereg kluczowych zadań i funkcji, które posiadają istotny wpływ na ostateczny kształt środowiska edukacyjnego, w jakim wychowują się i kształcą dzieci i młodzież.

Niniejszy artykuł przybliża kwestię roli, jaką pełni organ prowadzący w niepublicznej edukacji przedszkolnej i szkolnej. Dowiedz się jakie posiada zadania, funkcje, a także jakie wyzwania stoją przed osobami zarządzającymi niepublicznymi placówkami oświatowymi.

Organ prowadzący publiczne placówki oświatowe

Dla lepszego zrozumienia tematu, warto wyjaśnić, jak omawiana kwestia wygląda w przypadku jednostek publicznych. Dla placówek publicznych, organem prowadzącym pozostaje najczęściej jednostka samorządu terytorialnego.

Dla przedszkoli, szkół podstawowych i średnich taką jednostkę samorządu terytorialnego stanowi zazwyczaj gmina. Z kolei szkoły specjalne może prowadzić powiat. Dla szkół artystycznych, wyższych oraz niektórych specjalistycznych placówek podmiotem zarządzającym jednostką może zostać samorząd województwa.

Organ prowadzący placówkę niepubliczną, czyli kto?

Zgodnie z przepisami Prawa oświatowego funkcję organu prowadzącego może pełnić osoba prawna, osoba fizyczna lub inna jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej.

I tak, osobę prawną stanowią między innymi stowarzyszenia lub fundacje, które utworzyły placówkę oświatową. Prywatną szkołę lub przedszkole mogą również założyć spółki prawa handlowego. Jako działalność gospodarczą jednostkę oświatową może otworzyć osoba fizyczna. Wyjątkowo, podmiotem zarządzającym placówką może zostać także inna jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, ale mająca zdolność do czynności prawnych (np. zakon lub fundacja).

Zakres odpowiedzialności omawianej funkcji jest szeroki i obejmuje zarządzanie placówką, zapewnienie finansowania, zatrudnianie i zwalnianie pracowników, a także przestrzeganie obowiązujących przepisów prawa oświatowego.

Przyjmując rolę organu prowadzącego, zarówno osoby prawne, jak i fizyczne, zobowiązane zostają do zapewnienia najwyższych standardów edukacyjnych i do dbania o dobro uczniów, pracowników i całej społeczności szkolnej.

Prowadzenie placówki zgodnie z przepisami

Do jednego z kluczowych zadań organu prowadzącego szkoły i przedszkola niepubliczne należy zapewnienie zgodności ich działania z obowiązującymi przepisami prawnymi. To właśnie podmiot prowadzący odpowiada za nadzorowanie i egzekwowanie przepisów dotyczących programów nauczania, personelu pedagogicznego, standardów bezpieczeństwa oraz innych istotnych aspektów związanych z funkcjonowaniem placówki.

Aby sprostać tym wymaganiom, osoba pełniącą tę funkcję musi doskonale orientować się we wszystkich aktualnych regulacjach dotyczących edukacji i stale dostosowywać działania placówki do obowiązujących przepisów prawnych. Powyższe jest o tyle siermiężnym zadaniem, bowiem stale dochodzi do istotnych dla prowadzenia jednostki zmian w prawie oświatowym.

Planowanie strategiczne i zarządzanie finansowe

Organ prowadzący szkołę lub przedszkole prywatne odgrywa kluczową rolę w opracowywaniu strategicznych planów rozwoju placówki oraz zarządzaniu jej finansami. Odpowiada za tworzenie budżetu, ustalanie wysokości opłat, pozyskiwanie środków finansowych i nadzór nad wydatkami.
Dodatkowo, musi zadbać o efektywne wykorzystanie zasobów i podejmować decyzje, które przyczyniają się do długoterminowego sukcesu placówki.

Rekrutacja i zatrudnianie personelu

Osoba prawna lub fizyczną pełniąca omawianą funkcję bierze na siebie odpowiedzialność również za proces rekrutacji i zatrudniania odpowiednio wykwalifikowanej kadry pedagogicznej oraz innych pracowników. Musi prowadzić staranną selekcję kandydatów, weryfikować ich kwalifikacje i doświadczenie, a także dbać o odpowiednie procedury związane z zawieraniem umów i ustalaniem warunków pracy.
Oprócz tego, do jej zadań należy nadzór nad pracą personelu, zapewnianie im odpowiedniego wsparcia oraz rozwoju zawodowego.

Budowanie relacji z rodzicami i społecznością

Budowanie pozytywnych relacji z rodzicami uczniów oraz lokalną społecznością to kluczowy element należący do zadań osób, którzy piastują omawianą funkcję. Ważne jest, aby organ prowadzący przedszkole lub szkołę utrzymywał stały kontakt i regularną komunikację z rodzicami, zapewniał im odpowiednie informacje dotyczące działań placówki, rozwiązywał ich wątpliwości oraz uwzględniał ich opinie. Powinien być otwarty na dialog oraz gotowy do wysłuchania potrzeb i uwag rodziców.

Monitorowanie jakości nauczania i wyników uczniów

Do obowiązków organu prowadzącego należy również dbanie o jakość nauczania i osiągnięcia uczniów. Organ prowadzący dokonuje systematycznej ocenę pracy pedagogicznej, tworzy mechanizmy monitorowania postępów uczniów oraz analizuje wynik egzaminów i testów, które wskazują na jakość nauczania w danej placówce. Organ prowadzący powinien również podejmować działania, które wspierają ciągłe doskonalenie nauczania i podnoszenie jakości edukacji.

Czym się powinien charakteryzować organ prowadzący przedszkole lub szkołę niepubliczną?

Za omawianą funkcją realnie stoi zwykle osoba, która zdecydowała się na założenie prywatnej placówki i po prostu jest jej właścicielem, niezależnie od tego, czy mówimy o osobie prawnej czy fizycznej. Niemniej zarządzanie placówką oświatową, na której ciąży odpowiedzialność edukacyjna, nie powinno się traktować jak „zwykłego” biznesu. Dlatego organ prowadzący szkołę lub przedszkole musi posiadać określone kompetencje.

Doświadczenie i kompetencje

Do niezwykle istotnych czynników należą doświadczenie i kompetencje takiej osoby. Dobrze jeśli właściciele prywatnych placówek oświatowych posiada historię zatrudnienia w oświacie oraz określone osiągnięcia, a także zdolność do skutecznego zarządzania placówką. Wskazane jest odpowiednie wykształcenie oraz doświadczenie w obszarze edukacji, a także umiejętności przywódcze oraz biznesowe, które pozwolą na skuteczne zarządzanie placówką.

Zasoby finansowe

Zakładając, a następnie prowadząc placówkę oświatową, należy posiadać odpowiednie zasoby finansowe. Stabilność finansowa, zdolność do inwestowania w rozwój oraz adaptacja do zmieniających się warunków ekonomicznych pozostają niezwykle istotne dla podmiotów zarządzających. Zapewnienie odpowiednich środków finansowych ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia wysokiej jakości edukacji. Zwykle możemy mówić tutaj o subwencjach czy dotacjach oświatowych otrzymywanych z budżetów jednostek samorządu terytorialnego na prowadzenie niepublicznej jednostki oświatowej.

Transparentność i komunikacja

Ważne jest, aby osoba zarządzająca cechowała się przejrzystością podczas prowadzenie placówki i potrafiła skutecznie komunikować się z kadrą szkoły lub przedszkola, rodzicami oraz lokalną społecznością. Istotne pozostaje regularne informowanie o ważnych decyzjach, zmianach w polityce i procedurach, a także udostępnianie informacji dotyczących budżetu, planów rozwoju i wyników placówki.

Długoterminowe zaangażowanie

Istotne jest, aby organ prowadzący przedszkole lub szkołę posiadał stabilne plany dotyczące rozwoju placówki na przyszłość. Długoterminowe zaangażowanie przyczynia się do utrzymania ciągłości w zarządzaniu placówką, dając poczucie bezpieczeństwa zarówno zatrudnionej kadrze, jak i rodziców wraz ze wychowankami.

Prowadzenie niepublicznej placówki to nie jest zwykły biznes

Na koniec warto jeszcze raz podkreślić, że prowadzenie placówki oświatowej stanowi bardzo dużą odpowiedzialność. To właśnie tutaj dzieci i młodzież spędzają bardzo znaczną część swojego czasu. Nawyki i umiejętności, których tu nabędą zaważą na całym ich przyszłym życiu.

Dlatego prowadzenie niepublicznego przedszkola lub szkoły nie można porównać i traktować jak inną działalność biznesową. Jako organ prowadzący szkołę lub przedszkole niesiesz na swoich barkach liczne zadania i obowiązki, od zarządzania finansami, przez rekrutację personelu, po monitorowanie jakości nauczania.

Każdy, kto rozważa założenie niepublicznej placówki oświatowej, powinien mieć na uwadze te aspekty i stworzyć środowisko sprzyjające rozwoju edukacyjnemu uczniów. Zarządzanie placówką oświatową to nie tylko kwestia finansów i administracji, ale przede wszystkim troska o jakość edukacji i dobro dzieci, które są jej uczniami.